ГЕЛЬТМАН Віктар

[23.12.1796, в. Вярховічы Брэсцкага пав. Слонімскай губ., цяпер Камянецкі р-н Брэсцкай вобл. — 16.7.1874, Брусель, Бельгія], публіцыст і рэвалюцыйны дзеяч. Дзед Стафана Гельтмана. Вучыўся ў Свіслацкай гімназіі. У 1819 стварыў дзве тайныя арганізацыі — патрыятычнае таварыства ў Свіслацкай гімназіі (з удзелам брата Іосіфа) і студэнцкую арганізацыю «Саюз вольных палякаў» у Варшаве, стаў рэдактарам яе органа «Dekada Polska». Прымаў удзел у паўстанні 1830—31. Потым удзельнічаў у падрыхтоўцы Кракаўскага паўстання 1846 і паўстання ў Галіцыі ў 1848. Падчас рэвалюцыі 1848—49 у Германіі кіраваў абаронай Дрэздэна. Адзін з аўтараў маніфестаў паўстанцаў. Імкнуўся да аб’яднання барацьбы за незалежнасць Рэчы Паспалітай з барацьбой за ліквідацыю феадальна-прыгонных адносінаў. У 1860-х г. вывучаў грамадска-паліт. жыццё эміграцыі з былой Рэчы Паспалітай. Памёр у выгнанні.

Кр. геагр.: Рапановіч. Слоўнік геаграфічных назваў.

Тв.: Emigracja polska od r. 1831 do 1863: Krуtki rys historyczny. Lipsk, 1865; Demokracja polska na emigracji. Lipsk, 1866.

Літ.: PSB; ЭГБ, т. 2; БЭ, т. 5.